ವಸ್ತುಗಳು: ಲೋಹಗಳು ಮತ್ತು ಅಲೋಹಗಳು
8ನೇ ತರಗತಿ ವಿಜ್ಞಾನ ಅಧ್ಯಾಯ 4 ನೋಟ್ಸ್/ ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರಗಳು
1. ಈ ಕೆಳಗಿನವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದನ್ನು ಬಡಿದು ಹಾಳೆಗಳನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಬಹುದು?
a. ಸತು
b. ಫಾಸ್ಪರಸ್
c. ಸಲ್ಫರ್
d. ಆಕ್ಸಿಜನ್
ಉತ್ತರ :a. ಸತು
2. ಈ ಕೆಳಗಿನ ಹೇಳಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದು ಸರಿಯಿದೆ?
a. ಎಲ್ಲಾ ಲೋಹಗಳು ತನ್ಯ ಗುಣ ಹೊಂದಿವೆ.
b. ಎಲ್ಲಾ ಆಲೋಹಗಳು ತನ್ಯ ಗುಣ ಹೊಂದಿವೆ.
c. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಲೋಹಗಳು ತನ್ಯ ಗುಣ ಹೊಂದಿವೆ.
d. ಕೆಲವು ಆಲೋಹಗಳು ತನ್ಯ ಗುಣ ಹೊಂದಿವೆ.
ಉತ್ತರ
c. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಲೋಹಗಳು ತನ್ಯ ಗುಣ ಹೊಂದಿವೆ.
3. ಬಿಟ್ಟ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ಸೂಕ್ತ ಪದಗಳಿಂದ ತುಂಬಿ.
a. ಫಾಸ್ಪರಸ್ ಒಂದು ಹೆಚ್ಚು ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ಅಲೋಹವಾಗಿದೆ.
b. ಲೋಹಗಳು ವಿದ್ಯುತ್ ಮತ್ತು ಶಾಖಗಳ ಉತ್ತಮ ವಾಹಕಗಳಾಗಿವೆ.
C. ಕಬ್ಬಿಣವು ತಾಮ್ರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಕ್ರಿಯಾಶೀಲವಾಗಿದೆ.
d. ಲೋಹಗಳು ಆಮ್ಲಗಳೊಂದಿಗೆ ವರ್ತಿಸಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವ ಅನಿಲ ಹೈಡ್ರೋಜನ್.
4. ಸರಿ ಇದ್ದರೆ ‘ಸ’ ಎಂದು ತಪ್ಪಿದ್ದರೆ ‘ತ’ ಎಂದು ಗುರುತುಮಾಡಿ.
೩ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅಲೋಹಗಳು ಆಮ್ಲಗಳೊಂದಿಗೆ ವರ್ತಿಸುತ್ತವೆ.(ತಪ್ಪು)
b. ಸೋಡಿಯಂ ಹೆಚ್ಚು ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ಧಾತುವಾಗಿದೆ.(ಸರಿ)
C. ತಾಮ್ರವು ಸತುವಿನ ಸಲ್ಫೇಟ್ ದ್ರಾವಣದಿಂದ ಸತುವನ್ನು ಸ್ಥಾನಪಲ್ಲಟಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.(ತಪ್ಪು)
d. ಕಲ್ಲಿದ್ದಲನ್ನು ತಂತಿಗಳಾಗಿ ಮಾರ್ಪಡಿಸಬಹುದು.(ತಪ್ಪು).
5. ಈ ಕೆಳಗಿನ ಕೋಷ್ಟಕದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಕೊಡಲಾಗಿದೆ. ಈ ಲಕ್ಷಣಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಲೋಹ ಮತ್ತು ಆಲೋಹಗಳ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ತಿಳಿಸಿ,
1. ಗೋಚರತೆ:- ಲೋಹಗಳು ಹೊಳೆಯುತ್ತವೆ. ಅಲೋಹಗಳು ಮಸುಕಾಗಿರುತ್ತವೆ.
2. ಕಠಿಣತೆ :-ಲೋಹಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಕಠಿಣವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಅಲೋಹಗಳು ಅಷ್ಟೇನೂ ಕಠಿಣವಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ.
3. ಕುಟ್ಯತೆ:-ಲೋಹಗಳನ್ನು ಕುಟ್ಟಿ ತೆಳುಹಾಳೆ ಗಳನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಬಹುದು. ಅಲೋಹಗಳನ್ನು ಕುಟ್ಟಿದರೆ ಮುರಿದು ಚೂರಾಗುತ್ತವೆ.
4. ತನ್ಯತೆ:-ಲೋಹಗಳನ್ನು ತಟ್ಟಿ ತಂತಿಗಳನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಬಹುದು. ಅಲೋಹಗಳನ್ನು ತಟ್ಟಿದರೆ ಮುರಿದು ಚೂರಾಗುತ್ತವೆ.
5. ಉಷ್ಣವಾಹಕತೆ:-ಲೋಹಗಳು ಉತ್ತಮ ಉಷ್ಣವಾಹಕಗಳು. ಅಲೋಹಗಳು ದುರ್ಬಲ ಉಷ್ಣವಾಹಕಗಳು.
6. ವಿದ್ಯುತ್ ವಾಹಕತೆ:-ಲೋಹಗಳು ಉತ್ತಮ ವಿದ್ಯುತ್ ವಾಹಕಗಳು. ಅಲೋಹಗಳು ದುರ್ಬಲ ವಿದ್ಯುತ್ ವಾಹಕಗಳು.
6. ಈ ಕೆಳಗಿನವುಗಳಿಗೆ ಕಾರಣ ಕೊಡಿ:
a.ಆಹಾರವಸ್ತುಗಳ ಪೊಟ್ಟಣ ಕಟ್ಟಲು ಅಲ್ಯೂಮಿನಿಯಂನ ತೆಳು ಹಾಳೆಯನ್ನು ಬಳಸುವರು.
ಉತ್ತರ
ಅಲ್ಯೂಮಿನಿಯಂ ಕಡಿಮೆ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ಲೋಹಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಇದು ಆಹಾರದೊಂದಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಆಹಾರದ ಸುವಾಸನೆಯ ಮೇಲೆ ಯಾವುದೇ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವುದಿಲ್ಲ. ಜೊತೆಗೆ ಅಲ್ಯೂಮಿನಿಯಂ ಶಾಖ ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುಚ್ಛಕ್ತಿಯ ಉತ್ತಮ ವಾಹಕವಾಗಿದೆ. ಅಲ್ಯೂಮಿನಿಯಂ ಹಾಳೆಗಳು ಅಥವಾ ಹಾಳೆಗಳಲ್ಲಿ ಆಹಾರವು ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲ ಬೆಚ್ಚಗಿರುತ್ತದೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಇದು ಮತ್ತೊಂದು ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.
b. ದ್ರವಗಳನ್ನು ಕಾಸಲು ಬಳಸುವ ಮುಳುಗು ಕಂಬಿಗಳನ್ನು (immersion rods) ಲೋಹೀಯ ವಸ್ತುಗಳಿಂದ ಮಾಡಿರುತ್ತಾರೆ.
ಉತ್ತರ
ಲೋಹಗಳು ಶಾಖ ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುಚ್ಛಕ್ತಿಯ ಉತ್ತಮ ವಾಹಕಗಳಾಗಿರುವುದರಿಂದ ದ್ರವಗಳನ್ನು ಬಿಸಿಮಾಡಲು ಮುಳುಗು ಕಂಬಿಗಳು ಲೋಹೀಯ ಪದಾರ್ಥಗಳಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಮುಳುಗು ಕಂಬಿಗಳು ಬಿಸಿಯಾಗಲು ವಿದ್ಯುತ್ ಸರಬರಾಜು ಅಗತ್ಯವಿದೆ ಮತ್ತು; ಪ್ರತಿಯಾಗಿ; ದ್ರವಗಳನ್ನು ಬಿಸಿಮಾಡಲು .
C. ಸತುವನ್ನು ಅದರ ಲವಣದ ದ್ರಾವಣದಿಂದ ತಾಮ್ರವು ಸ್ಥಾನಪಲ್ಲಟಗೊಳಿಸುವುದಿಲ್ಲ.
ಉತ್ತರ
ತಾಮ್ರವು ಸತುವಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲವಾಗಿದೆ. ಕಡಿಮೆ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ಲೋಹವು ಹೆಚ್ಚು ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ಲೋಹವನ್ನು ಸ್ಥಾನಪಲ್ಲಟಗೊಳಿಸುವುದಿಲ್ಲ.
d. ಸೋಡಿಯಂ ಮತ್ತು ಪೊಟ್ಯಾಸಿಯಂಗಳನ್ನು ಸೀಮೆಎಣ್ಣೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿಟ್ಟಿರುತ್ತಾರೆ.
ಉತ್ತರ
ಸೋಡಿಯಂ ಮತ್ತು ಪೊಟ್ಯಾಸಿಯಂ ಗಳು ಅತ್ಯಂತ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ಲೋಹಗಳಾಗಿವೆ. ಇವು ಆಕ್ಸಿಜನ್ ಮತ್ತು ನೀರಿನೊಂದಿಗೆ ಕ್ಷಿಪ್ರವಾಗಿ ವರ್ತಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದ ಶಾಖ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಹಾಗಾಗಿ, ಇವುಗಳನ್ನು ಸೀಮೆಎಣ್ಣೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿಟ್ಟಿರುತ್ತಾರೆ.
7. ನಿಂಬೆ ಹಣ್ಣಿನ ಉಪ್ಪಿನಕಾಯಿಯನ್ನು ಅಲ್ಯೂಮಿನಿಯಂ ಪಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿಡಬಹುದೇ? ವಿವರಿಸಿ.
ಉತ್ತರ
ನಿಂಬೆ ಉಪ್ಪಿನಕಾಯಿಯನ್ನು ಅಲ್ಯೂಮಿನಿಯಂ ಪಾತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಏಕೆಂದರೆ ನಿಂಬೆ ಉಪ್ಪಿನಕಾಯಿ ಆಮ್ಲಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ, ಇದು ಅಲ್ಯೂಮಿನಿಯಂ (ಲೋಹ) ನೊಂದಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುತ್ತದೆ.
ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಅನಿಲವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವುದು. ಇದು ಉಪ್ಪಿನಕಾಯಿ ಹಾಳಾಗಲು ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು.
8. A. ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಕೊಟ್ಟಿರುವ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು B ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಅವುಗಳ ಉಪಯೋಗಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಸಿ ಬರೆಯಿರಿ.
1. ಚಿನ್ನ……………………..ಆಭರಣ
2. ಕಬ್ಬಿಣ …………………ಯಂತ್ರೋಪಕರಣ
3. ಅಲ್ಯೂಮಿನಿಯಂ…….ಆಹಾರದ ಪಟ್ಟಣ ಕಟ್ಟಲು
4. ಕಾರ್ಬನ್………………ಇಂಧನ
5. ತಾಮ್ರ………………….ವಿದ್ಯುತ್ ತಂತಿಗಳು
6. ಪಾದರಸ……………….ತಾಪಮಾಪಕಗಳು
9. ಈ ಕೆಳಗಿನ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಏನಾಗುತ್ತದೆ?
a. ತಾಮ್ರದ ಫಲಕದ ಮೇಲೆ ಸಾರರಿಕ್ತ ಸಲ್ಲೂರಿಕ್ ಆಮ್ಲ ಸುರಿದಾಗ.
ತಾಮ್ರದ ತಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ದುರ್ಬಲವಾದ ಸಲ್ಫ್ಯೂರಿಕ್ ಆಮ್ಲವನ್ನು ಸುರಿಯುವಾಗ, ತಾಮ್ರ ಮತ್ತು ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸಿದ ಸಲ್ಫ್ಯೂರಿಕ್ ಆಮ್ಲದ ನಡುವೆ ಯಾವುದೇ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಏಕೆಂದರೆ
ತಾಮ್ರವು ಕಡಿಮೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ಯಾವುದೇ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ರೂಪುಗೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ.
ತಾಮ್ರ+ಸಲ್ಫ್ಯೂರಿಕ್ ಆಮ್ಲ=ತಾಮ್ರ+ಸಲ್ಫ್ಯೂರಿಕ್ ಆಮ್ಲ
b. ಕಬ್ಬಿಣದ ಮೊಳೆಗಳನ್ನು ತಾಮ್ರದ ಸಲ್ಫೇಟ್ ದ್ರಾವಣದಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟಾಗ, ಈ ಮೇಲಿನ ಕ್ರಿಯೆಗಳ ಪದ ಸಮೀಕರಣ ಬರೆಯಿರಿ.
ಹೆಚ್ಚು ಕ್ರಿಯಾಶೀಲವಾಗಿರುವ ಕಬ್ಬಿಣವು ತಾಮ್ರದ ಸಲ್ಫೇಟ್ ದ್ರಾವಣದಿಂದ ತಾಮ್ರವನ್ನು ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ, ತಾಮ್ರದ ಸಲ್ಫೇಟ್ ನ ನೀಲಿ ಬಣ್ಣ
ಮಸುಕಾಗುತ್ತದೆ. ಮತ್ತು ಕಬ್ಬಿಣದ ಮೊಳೆಯ ಮೇಲೆ ತಾಮ್ರದ ಶೇಖರಣೆ ಆಗುತ್ತದೆ.
ಕಬ್ಬಿಣ +ತಾಮ್ರದ ಸಲ್ಫೇಟ್=ಕಬ್ಬಿಣದ ಸಲ್ಫೇಟ್+ ತಾಮ್ರ
10. ಉರಿಯುತ್ತಿರುವ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲಿನ ಚೂರನ್ನು ಸಲೋನಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಳು ಮತ್ತು ಅದರಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ಅನಿಲವನ್ನು ಪ್ರನಾಳದಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದಳು.
a. ಅನಿಲದ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಆಕೆ ಹೇಗೆ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾಳೆ?
ಉತ್ತರ
ಅನಿಲವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಪರೀಕ್ಷಾ ಟ್ಯೂಬ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಹನಿ ನೀರನ್ನು ಸೇರಿಸಿ. ಈಗ, ಪರೀಕ್ಷಾ ಟ್ಯೂಬ್ ಅನ್ನು ಮುಚ್ಚಿ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅಲ್ಲಾಡಿಸಿ. ಅಲುಗಾಡಿಸಿದ ನಂತರ,
ನೀಲಿ ಲಿಟ್ಮಸ್ ಮತ್ತು ಕೆಂಪು ಲಿಟ್ಮಸ್ ಗಳನ್ನು ಈ ದ್ರಾವಣದಲ್ಲಿ ಅದ್ದಿ ಪರೀಕ್ಷಿಸಿ. ಇದು ನೀಲಿ ಲಿಟ್ಮಸ್ ಅನ್ನು ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿಸುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ಅನಿಲವು ಪ್ರಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಆಮ್ಲೀಯವಾಗಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿದು ಬರುತ್ತದೆ.
b. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿನ ಎಲ್ಲಾ ಕ್ರಿಯೆಗಳ ಪದ ಸಮೀಕರಣಗಳನ್ನು ಬರೆಯಿರಿ.
ಕಾರ್ಬನ್+ಆಕ್ಸಿಜನ್=ಕಾರ್ಬನ್ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್
C+O2=CO2
ಕಾರ್ಬನ್ ಡೈ ಆಕ್ಸೈಡ್ +ನೀರು= ಕಾರ್ಬನಿಕ್ ಆಮ್ಲ
CO2+H2O=H2CO3
II. ಒಂದು ದಿನ ರೀಟಾ ತನ್ನ ತಾಯಿಯ ಜೊತೆ ಆಭರಣದ ಅಂಗಡಿಗೆ ಹೊರಟಳು. ಅವಳ ತಾಯಿಯು ಅಕ್ಕಸಾಲಿಗನಿಗೆ ಹಳೆಯ ಚಿನ್ನದ ಆಭರಣಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಶ್ ಮಾಡಲು ಕೊಡುತ್ತಾರೆ. ಮರುದಿನ ಆ ಆಭರಣಗಳನ್ನು ಅಕ್ಕಸಾಲಿಗನಿಂದ ಮರಳಿ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಆಭರಣಗಳ ತೂಕ ಸ್ವಲ್ಪ ಕಡಿಮೆ ಇದ್ದುದನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಆಭರಣಗಳ ತೂಕ ಕಡಿಮೆಯಾಗಲು ಕಾರಣವೇನೆಂದು ನೀವು ಹೇಳುವಿರಾ?
ಉತ್ತರ:
ಚಿನ್ನದ ಆಭರಣವನ್ನು ಹೊಳಪು ಮಾಡಲು, ಅದನ್ನು ಆಕ್ವಾ ರೆಜಿಯಾ (ಹೈಡ್ರೋಕ್ಲೋರಿಕ್ ಆಮ್ಲ ಮತ್ತು ನೈಟ್ರಿಕ್ ಆಮ್ಲದ ಮಿಶ್ರಣ) ಎಂಬ ದ್ರವದಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಆಕ್ವಾ ರೆಜಿಯಾದ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಚಿನ್ನದ ಹೊರ ಪದರವು ಕರಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಒಳಗಿನ ಹೊಳೆಯುವ ಪದರವು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಪದರದ ಕರಗುವಿಕೆಯು ಆಭರಣದ ತೂಕದಲ್ಲಿ ಕಡಿತಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.
ವಸ್ತುಗಳು ಲೋಹಗಳು ಮತ್ತು ಅಲೋಹಗಳು PDF ಗಾಗಿಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿವಸ್ತುಗಳು ಲೋಹಗಳು ಮತ್ತು ಅಲೋಹಗಳು PDF ಗಾಗಿಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ